سرطان دهانه رحم چیست و چگونه درمان می شود؟

سرطان دهانه رحم چیست؟

سرطان دهانه رحم که به آن سرطان گردن رحم یا سرطان سرویکس (cervical cancer) گفته می شود، در اثر رشد سلول های غیرطبیعی واقع در دهانه رحم به وجود می آید. سرطان دهانه رحم اساسا هنگامی اتفاق می افتد که سلولهای دهانه رحم، جهش ژنتیکی ایجاد می کنند. این جهش موجب تکثیر سریع و غیرقابل کنترل سلولهای دهانه رحم می شود. به طور کلی سرطان سرویکس، یک بیماری با رشد آهسته است که اگر به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است به سایر قسمت های بدن مانند پوشش داخلی شکم، کبد، مثانه یا ریه ها گسترش یابد.

سرطان دهانه رحم چگونه به وجود می آید؟

عامل اصلی سرطان های دهانه رحم ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV شناخته شده است. HPV یک ویروس عفونی است که از طریق جنسی منتقل می شود. ویروس HPV می تواند باعث تغییرات پیش سرطانی در سلول های دهانه رحم شود و ممکن است به مرور زمان باعث ایجاد سرطان دهانه رحم در زنان گردد. اگرچه واکسیناسیون قبل از ابتلا به این بیماری می تواند از بروز آن جلوگیری کند، اما بسیاری از زنان به دلیل عدم آگاهی یا عدم علائم قابل مشاهده از انجام آن اجتناب می کنند. علاوه بر ویروس HPV برخی عوامل می تواند سبب افزایش ابتلا به این سرطان را افزایش دهد که عبارتند از:

آیا زگیل تناسلی باعث سرطان دهانه رحم می شود؟

یکی از سوالات متداولی که از سوی اغلب زنان مطرح می شود، این است که آیا زگیل تناسلی یا همان ویروس HPV باعث سرطان دهانه رحم می شود؟ اگرچه پاپیلومای انسانی (HPV) عامل اصلی سرطان سرویکس شناخته شده است، اما لزوما بیشتر افراد مبتلا به این ویروس، سرطان نمی گیرند. به طورکلی، نزدیک به ۱۰۰ گونه ویروس HPV، وجود دارد، اما سرطان دهانه رحم تنها توسط دو شکل HPV-16 و HPV-18، به وجود می آید. بنابراین، ابتلا به ویروس HPV به معنای ابتلا به سرطان نیست و تنها با انجام آزمایشات و نمونه برداری از این ناحیه، امکان تشخیص نوع سرطانی آن وجود دارد.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند؟

همانطور که اشاره شد، سرطان دهانه رحم نتیجه ویروس پاپیلومای انسانی است. علاوه براین، سیگار کشیدن و سرکوب مزمن سیستم ایمنی بدن به ویژه در نتیجه عفونت ویروس پاپیلومای انسانی با سرطان دهانه رحم در ارتباط است. زنان فقیر، مسن و زنان مهاجر درصد زیادی از مبتلایان به این نوع سرطان، را تشکیل می دهند. هم چنین در ایالات متحده آمریکا، حدود ۶۰ درصد موارد سرطان دهانه رحم در زنانی رخ می دهد که حداقل ۵ سال تست پاپ اسمیر نداشتند. البته واکسن ویروس پاپیلومای انسانی در حال حاضر برای دختران و زنان قبل از ۳۰ سالگی توصیه می شود. در بهترین شرایط، تزریق واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی، پیشگیری از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی به همراه دارد.

انجمن سرطان آمریکا، تخمین می زند که تقریبا ۱۳۰۰۰ مورد جدید سرطان دهانه رحم در سال ۲۰۱۷ تشخیص داده شده است و کمی بیش از ۴۲۰۰ زن، بر اثر سرطان دهانه رحم، فوت کردند. خوشبختانه میزان مرگ و میر ناشی از دهانه رحم طی ۴۰ سال گذشته، بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است. علت آن استفاده فراگیر از تست پاپ اسمیر و واکسیناسیون ویروس پاپیلومای انسانی، است. البته باید گفت این ویروس می تواند سرطان های دیگری چون سرطان واژن، سرطان حنجره، سرطان مقعد و سرطان های مرتبط با ناحیه تناسلی در هر دو جنس زن و مرد ایجاد کند.

علائم بیماری سرطان رحم

سرطان دهانه رحم، در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد تا زمانی که سرطان پیشرفت کند، بنابراین برای تشخیص هر چه زودتر بهتر است به متخصص زنان خوب مراجعه کنید، سرطان دهانه رحم به طور قطع، با نمونه برداری از دهانه رحم تشخیص داده می شود. اکثر زنان مبتلا به سرطان در مراحل اولیه بدون علامت هستند و به طور معمول پس از تست پاپ اسمیر، غیر طبیعی تشخیص داده می شوند. البته این گونه زنان از ترشح آبکی واژن یا لکه بینی شکایت دارند. در مراحل پیشرفته بیماری، بیماران نوعی خونریزی غیرطبیعی از واژن دارند و نشانه های دیگری چون انسداد مجاری ادراری و تورم ناحیه تحتانی دارند. علائم سرطان دهانه رحم به طور معمول شامل موارد زیراست:

• خونریزی واژن
• خونریزی بعد از مقاربت
• ترشحات غیر طبیعی واژن
• اختلالات قاعدگی
• درد به هنگام دفع ادرار
• درد هنگام مقاربت
• دردهای لگنی

چگونه از ابتلا به سرطان گردن رحم جلوگیری کنیم؟

مهم ترین روش برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم، انجام معاینات منظم مانند مراقبتهای بهداشتی است. علاوه بر این، استفاده از روش های جلوگیری مانند کاندوم، به طور مداوم و صحیح می تواند از شیوع بیماری های مقاربتی جلوگیری کند. از آنجایی که ویروس HPV عامل اصلی این سرطان شناخته شده است، علاوه بر روابط جنسی ایمن، تزریق واکسن این ویروس به منظور جلوگیری از ابتلا، توصیه می شود. برخی تحقیقات نشان می دهد استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) حتی پس از برداشتن آن، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش می دهد.

سرطان دهانه رحم چگونه درمان می شود؟

چنانچه آزمایش پاپ اسمیر نتایج غیرطبیعی نشان دهد، پزشک درمان را شروع می کند. غالبا چند هفته یا چند ماه پس از آزمایش اصلی، مجددا آزمایش پاپ اسمیر انجام می شود. اگر هم چنان جواب نرمال نباشد، درمان های بیشتری برای ارزیابی وجود سلولهای پیش سرطانی مانند کولپوسکوپی ( همراه با نمونه برداری از ناحیه غیرطبیعی) و خراش دادن غدد درون رحم صورت می گیرد. برای درمان بیماری سرطان دهانه رحم، می توان از سه روش جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی استفاده کرد.

طول عمر بیماران سرطان دهانه رحم

هزینه درمان سرطان دهانه رحم

هزینه درمان انواع سرطان ها از جمله سرطان گردن رحم به نوع درمان انتخابی بستگی دارد. به طورکلی، نوع درمان براساس درجه بندی یا شدت گسترش بیماری توسط پزشک متخصص انتخاب می شود. به عنوان مثال اگر سرطان در مرحله ابتدایی باشد، ممکن است دارودرمانی یا برداشتن توده سرطانی برای درمان بیمار کفایت کند، در نتیجه هزینه های درمان به نسبت سرطان ها در مراحل پیشرفته بسیار کمتر است. علاوه بر گسترش سرطان، عوامل دیگری مانند دستمزد پزشک متخصص، مرکز درمانی (کلینیک یا بیمارستان) و همچنین وجود برخی بیماری های زمینه ای دیگر در تعیین هزینه های درمان این سرطان تاثیرگذار هستند.

کلام آخر

سرطان دهانه رحم یکی از انواع سرطان های شایع در زنان است که اغلب در زنان بالای ۳۰ سال رخ می دهد. علت اصلی این سرطان عفونت طولانی مدت با دو نوع خاص از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV )شناخته شده است. ویروس پاپیلومای انسانی ویروس رایجی است که در طی رابطه جنسی، از یک شخص به شخص دیگر منتقل می شود. آزمایش های غربالگری و واکسن ویروس پاپیلومای انسانی، می توانند به جلوگیری از سرطان سرویکس کمک کنند.

سرطان گردن رحم در مراحل اولیه بدون علامت است و پس از پیشرفت بیماری با علائم شایعی چون خونریزی واژینال و ترشحات غیر طبیعی واژن قابل تشخیص است. با این حال، معاینات منظم دوره ای توسط بهترین متخصص زنان و زایمان و انجام تست های پاپ اسمیر می تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند. توجه داشته باشید که تشخیص به موقع سلول های پیش سرطانی و سرطانی می تواند در درمان بیماری و بهبود کامل بیمار نقش بسزایی دارد.