نحوه درمان سندرم پیش از قاعدگی

سندروم پیش از قاعدگی به شیوع علائم فیزیکی و روانی گفته می شود که در روزهای قبل از شروع پریودی وجود دارد و گاه سبب ناراحتی فرد می شود.  به طور کلی می توان گفت، سندرم پیش از قاعدگی روی احساسات، سلامت جسمی و رفتار یک خانم در طی روزهای قبل از قاعدگی تاثیر می گذارد، این بیماری بسیار شایع بوده وبسیاری از زنان آن را تجربه کرده ند، در ادامه مطلب، دکتر فاطمه فیروزی، مخصص زنان در کرج درباره اثرات این بیماری و نحوه تشخیص و درمان آن توضیح خواهند داد.

علل دقیق آن به طور کامل مشخص نیست اما به نظر می رسد که حساسیت بدن فرد به هورمون پروژسترون و متعاقب ان کاهش میزان نوروترانسمیترهایی مثل سروتونین موثر باشند.

میزان شیوع سندرم پیش از قائدگی | pms

سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یکی از شایع‌ترین اختلالات مربوط به چرخه قاعدگی زنان است. براساس مطالعات مختلف:

• حدود ۷۵٪ تا ۸۰٪ از زنان در سنین باروری (معمولاً ۲۰ تا ۴۰ سال) حداقل یک یا چند نشانه از علائم PMS را تجربه می‌کنند.
• از این میان، حدود ۲۰٪ تا ۳۰٪ علائم متوسط تا شدید دارند که نیاز به مداخله پزشکی یا تغییر سبک زندگی پیدا می‌کند.
• نوع شدیدتر این وضعیت که اختلال دیس‌فوریک پیش از قاعدگی (PMDD) نام دارد، در حدود ۳٪ تا ۸٪ زنان رخ می‌دهد و با افسردگی، اضطراب و اختلال عملکرد روزمره همراه است.

شیوع این سندرم بسته به عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، استرس، تغذیه، و وضعیت روانی متفاوت است. شناسایی و درمان به‌موقع می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی زنان کمک زیادی کند.

چه عواملی می تواند خطر ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی را افزایش دهد؟

مواردی وجود دارد که می تواند خطر ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی را در برخی از افراد افزایش دهد، که در ادامه به رایج ترین این علائم اشاره شده است:

• سابقه ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی در خانواده: افرادی که در خانواده خود فردی را مبتلا به این بیماری دارند، احتمال دارد این بیماری نیز در افراد دیگر به وجود بیاید.
• سابقه خانوادگی افسردگی: افرادی که در خانواده خود سوابق افسردگی و اینگونه مشکلات عاطفی را دارند.
• خشونت خانوادگی: خانم هایی که یکی از انواع خشونت عاطفی را در خانواده خود تجربه کرده اند.
• سوء مصرف مواد: اگر فردی سوء مصرف مواد داشته باشد، ممکن است احتمال ابتلا به این بیماری را در خود افزایش دهد.
• آسیب های اجتماعی: یکی از اثرات منفی که آسیب های اجتماعی بر فرد می گذارد، افزایش احتمال ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی است.
• مشکلات عاطفی: در آخر، مشکلات عاطفی نیز می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را در فرد افزایش دهد.

ویژگی های بالینی سندرم پیش از قاعدگی

• این علائم معمولا بعد از تخمک گذاری آغاز می شود و با نزدیک شدن به زمان قاعدگی شدید می شود و در عرض چند روز بعد از شروع خونریزی کاهش می یابد.
• علائم ممکن است روانی و رفتاری باشد و یا فیزیکی و احساسی
• علائم فیزیکی می تواند به صورت تورم و نفخ شکم افزایش وزن و یا ورم، سردرد، حساسیت و درد در ناحیه پستان ها، تشدید میگرن، صرع و آسم می باشد.
• علائم احساسی می تواند به صورت گریه، خلق پایین، اضطراب، پرخاشگری، خشم و تغییر عادات غذا خوردن مثل پرخوری و یا بی اشتهایی و اختلالات خواب می باشد.
• گاه ممکن است شدت علائم سبب بروز مشکلات شغلی و روابط اجتماعی شود.

نحوه تشخیص بیماری سندرم پیش ازقاعدگی

• تشخیص بر اساس شرح حال فرد می باشد.
• علائم و زمان بروز آن ها اساس تشخیص است.
• اما باید مواردی مثل افسردگی یا اضطراب را مد نظر داشت.

نحوه درمان سندرم پیش از قاعدگی

درمان سندرم پیش از قاعدگی بستگی به شدت علائم دارد و معمولاً به‌صورت ترکیبی از تغییر سبک زندگی، درمان دارویی و مراقبت روانی انجام می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین روش‌های درمانی را مرور می‌کنیم:

✅ ۱. تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی

• کاهش مصرف نمک، شکر، کافئین و چربی
• افزایش مصرف میوه، سبزیجات و غلات کامل
• ورزش منظم (۳۰ دقیقه در روز)
• خواب کافی و کاهش استرس از طریق مدیتیشن، یوگا یا ماساژ

✅ ۲. درمان دارویی (در موارد متوسط تا شدید)

• مسکن‌ها مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای درد
• قرص‌های ضدبارداری ترکیبی برای تنظیم هورمون‌ها
• داروهای ضدافسردگی (SSRIs) مانند فلوکستین در مواردی که علائم روانی مثل افسردگی و تحریک‌پذیری شدید وجود دارد
• دیورتیک‌ها (ادرارآور) برای کاهش ورم و احتباس آب

✅ ۳. مکمل‌ها و درمان‌های طبیعی

• مصرف کلسیم (روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم) که در کاهش علائم مؤثر است
• منیزیم، ویتامین B6 و ویتامین E برای تنظیم خلق و خو و کاهش درد
• گیاهان دارویی مانند شب‌بو (Vitex agnus-castus) تحت نظر پزشک

✅ ۴. روان‌درمانی یا مشاوره

در مواردی که علائم روانی غالب باشند، جلسات مشاوره یا درمان شناختی-رفتاری (CBT) می‌توانند در کنترل اضطراب و افسردگی مؤثر باشند.

نکته: انتخاب روش درمان باید بر اساس شدت علائم، وضعیت سلامت عمومی و نظر پزشک باشد. درمان به‌موقع می‌تواند از تبدیل PMS به اختلال دیس‌فوریک پیش از قاعدگی (PMDD) پیشگیری کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

همانطور که قبلا گفته شد، با افزایش آگاهی و مصرف برخی از دارو ها به خوبی می توان این بیماری را مدیریت نمود، اما اگر درد های جسمی، مشکلات خلقی و عاطفی به وجود آمده در زندگی روزمره اختلال به وجود اورد و این علائم از بین نرفت و یا شدت گرفت، توصیه می شود حتما به پزشک مراجعه نمایید.

زمانی که به پزشک متخصص مراجعه می کنید، پس از گرفتن شرح حال از بیمار، درباره سابقه خانوادگی، اختلالات خلقی در خانواده بیمارسوال کرده و با بررسی علائم بیمار، تشخیص نهایی انجام می شود و روش هایی برای درمان این بیماری انجام خواهد شد.